اولین مسلمان علی(ع)

اولین مسلمان علی(ع)

چرا اهل سنت همیشه اصرار دارند ابوبکر اولین کسی است که به دین اسلام در آمد در حالی که در کتب معتبرشان آمده است که اولین مسلمان امیر المؤمنین امام علی علیه السلام است ؟؟

درج در ادامه مطلب....

این حقیقت را با مراجعه به احادیث نبوى ، اقوال امیرالمؤمنین علیه السلام ، صحابه وتابعین ونظرات علمای اهل سنت بدست می آوریم :

اقوال پیامبر (صلى الله علیه وآله) :

1 ـ پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) مى فرماید : «أوّلکم وارداً ـ وروداً ـ علیَّ الحوض أوّلکم إسلاماً، علیُّ بن أبی طالب» نخستین کسى که در حوض بر من وارد مى شود، کسى است که پیش از همه اسلام آورده است و او على بن ابى طالب است .

این روایت را حاکم با تأیید صحّت آن در «مستدرک»، و خطیب بغدادى در «تاریخ» خود نقل کرده اند، و در «استیعاب» و «شرح ابن ابى الحدید» نیز آمده است(1).

2 ـ رسول اکرم (صلى الله علیه وآله) خطاب به حضرت زهرا(علیها السلام) فرمود : «زوّجتکِ خیر اُمّتی، أعلمهم علماً، وأفضلهم حلماً، وأوّلهم سلماً»(2) تو را به همسرى بهترین فرد امّتم درآورده ام; زیرا داناتر و بردبارتر از همه، و در اسلام مقدّم بر همه است .

3 ـ پیامبر )صلى الله علیه وآله ) دست على (علیه السلام) را گرفته، فرمود : «إنَّ هذا أوّل من آمن بی، وهذا أوّل من یصافحنی یوم القیامة، وهذا الصدِّیق الأکبر»(3) این ـ على ـ اوّلین کسى است که به من ایمان آورد، و در روز قیامت اوّلین کسى خواهد بود که با من مصافحه خواهد کرد و او صدّیق اکبر است.

4 ـ ابوبکر و عمر از فاطمه(علیها السلام) خواستگارى کردند; امّا پیامبر به آنها جواب ردّ داده فرمود : هنوز فرمانى در این باره براى من صادر نشده است; امّا وقتى که على(علیه السلام) از او خواستگارى کرد، پیامبر(صلى الله علیه وآله) بدون درنگ پذیرفت و به فاطمه(علیها السلام)فرمود : «زوّجتکِ أقدم الاُمّة إسلاماً» تو را به همسرى اولین مسلمان درآوردم.

این روایت را جمعى از اصحاب مانند اسماء بنت عمیس و اُمّ أیمن و ابن عبّاس و جابر بن عبدالله، نقل کرده اند(4).

اقوال امیر المؤمنین علیه السلام :

5ـ امیر المؤمنین (علیه السلام ) مى فرماید : «أنا عبدالله ، وأخو رسول الله ، وأنا الصدّیق الأکبر ، لا یقولها بعدی إلاّ کاذبٌ مُفتر ; ولقد صلّیتُ مع رسول الله قبل الناس بسبع سنین ، وأنا أوّل من صلّى معه» من بنده خدا و برادر پیامبر هستم، من صدّیق اکبرم و پس از من هر کس چنین ادّعایى کند ، دروغگو و افترا زننده است، و من کسى هستم که هفت سال پیش از همه با پیامبر نماز خوانده ام، و من اوّلین فرد نمازگزار با پیامبر هستم .

این روایت را ابن أبى شیبه(5)، و نسائى(6)، و ابن ماجه(7)، و حاکم(8)، و طبرى(9)، با سند صحیح و راویان ثقه نقل کرده اند .

6 ـ نیز مى فرماید: «عبدتُ الله قبل أن یعبده أحد من هذه الاُمّة خمس سنین»(10) من پنج سال خدا را پیش از اینکه کسى عبادت کند عبادت کرده ام .

7 ـ همچنین از امام علی رسیده است: «ما أعرف أحداً من هذه الاُمّة عبَدَ الله بعد نبیّنا غیری ، عبدتُ الله قبل أن یعبده أحد من هذه الاُمّة تسع سنین»(11)

پس از پیامبر هیچ کس جز من نبود که خدا را عبادت کند ; زیرا نُه سال پیش از آنکه کسى از این امّت خدا را عبادت کند ، خدا را عبادت کرده ام .

8 ـ همچنین فرمودند : «بُعث رسول الله(صلى الله علیه وآله) یوم الإثنین ، وأسلمتُ یوم الثُلاثاء»(12) پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) روز دوشنبه به پیامبرى مبعوث شد و من روز سه شنبه ایمان آوردم .

9 ـ از امام علی (علیه السلام) آمده است : «صلّیتُ مع رسول الله(صلى الله علیه وآله) ثلاث سنین ، قبل أن یصلّی معه أحدٌ من الناس» من سه سال پیش از آنکه کسى با پیامبر نماز بگزارد، نماز خوانده ام . این روایت را احمد با دو سند نقل کرده است(13) .

10 ـ در أشعارى که حضرت علی(علیه السلام) براى معاویه نوشته که برخى از علماى اهل تسنن نیز آن را ذکر کرده اند(14)، آمده است :

سبقتُکمُ إلى الإسلام طُرّاً *** غلاماً ما بَلَغْتُ أوان حلمی من نوجوان بودم و هنوز بالغ نشده بودم که پیش از همه شما ایمان آورده و مسلمان شدم .

اقوال صحابه :

11 ـ انس بن مالک مى گوید : «نُبِّئ ـ بُعث ـ النبیُّ(صلى الله علیه وآله) یوم الإثنین ، وأسلم علیٌّ یوم الثلاثاء» پیامبر در روز دوشنبه مبعوث شد و

على روز سه شنبه اسلام آورد . و در عبارت دیگرى آمده است : «بُعث رسول الله(صلى الله علیه وآله)یوم الإثنین وصلّى علیٌّ یوم الثلثاء» رسول خدا روز دوشنبه مبعوث شد و على روز سه شنبه نماز خواند . و این روایت را ترمذى در «جامع» خود و حاکم در «مستدرک» نقل کرده اند(15)، و در «شرح نهج البلاغه» ابن ابى الحدید نیز آمده است .

12 ـ عبدالله بن عبّاس مى گوید : «لعلیٍّ أربع خصال لیست لأحد : هو أوّل عربیٍّ وأعجمیٍّ صلّى مع رسول الله(صلى الله علیه وآله) . . .»(16)على(علیه السلام) چهار خصلت دارد که هیچ شخص دیگرى ندارد: او اوّلین فرد در میان عرب و عجم است که با پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله)نماز خوانده است...

13 ـ و نیز عبدالله بن عبّاس مى گوید : «فرض الله تعالى الاستغفار لعلیّ فی القرآن على کلّ مسلم ، بقوله تعالى : (رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلاِِخْوَانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونَا

بِالاِْیمَانِ)(17)»(18) خداوند در قرآن طبق آیه : «پروردگارا ! ما و برادرانمان را که در ایمان بر ما پیشى گرفتند ، بیامرز» طلب مغفرت براى على(علیه السلام) را بر همه مسلمانان واجب کرده است ; و لذا هر کس بعد از على مسلمان شده و یا مى شود براى على طلب مغفرت مى کند .

14 ـ سلمان فارسى مى گوید : «أوّل هذه الاُمّة وروداً على نبیّها الحوض أوّلها إسلاماً علیّ بن أبی طالب(رضی الله عنه)»(19) اوّلین کسى که از این امّت در حوض کوثر بر پیامبر وارد مى شود ، اوّلین مسلمان یعنى على بن ابى طالب است .

15 ـ عمر بن خطّاب ; ابن عبّاس مى گوید : جماعتى نزد عمر درباره نخستین مسلمان با هم بحث مى کردند، و من از عمر شنیدم که گفت : «أمّا علیّ فسمعتُ رسول الله یقول فیه ثلاث خصال ، لوددتُ أن تکون لی واحدة منهنَّ ، وکانت أحبَّ إلیَّ ممّا طلعت علیه الشمس ; کنت أنا وأبو عبیدة وأبو بکر وجماعة من أصحابه إذ ضرب النبیُّ(صلى الله علیه وآله) على منکب علیٍّ(رضی الله عنه) فقال له : «یا علیُّ! أنت أوّل المؤمنین إیماناً ، وأوّل المسلمین إسلاماً ، وأنت منّی بمنزلة هارون من موسى»(20)» امّا على، من خود از پیامبر شنیدم که درباره او فرمود : سه خصلت و ویژگى در على است ـ و من آرزو داشتم که اى کاش یکى از آنها براى من بود که از همه دنیا برایم محبوب تر بود ـ : روزى من و ابوعبیده و ابوبکر و گروهى از اصحاب نزد پیامبر بودیم که حضرت دست بر شانه على زد و به او فرمود : «یا على تو اوّلین مؤمن هستى که ایمان آوردى، و اولین مسلمان هستى که اسلام آوردى، و تو نسبت به من مانند هارون نسبت به موسى هستى» .

16 ـ محمّد بن ابوبکر نامه اى به معاویه نوشت که در بخشى از آن آمده است : «فکان أوّل من أجاب و أناب ، وصدّق ووافق ، وأسلم وسلّم ، أخوه وابن عمِّه علیُّ بن أبی طالب . . . أوّل الناس إسلاماً ، وأصدق الناس نیّة . . . یالک الویل ، تعدل نفسک بعلیٍّ وهو وارث رسول الله ، ووصیّه وأبو ولده ، وأوّل الناس له اتِّباعاً ، وآخرهم به عهداً ، یخبره بسرِّه ، ویشرکه فی أمره»(21) اوّلین کسى که دعوت پیامبر(صلى الله علیه وآله) را پذیرفته و به سویش رفت، و او را تصدیق نموده و با او همراه شد، و اسلام آورده تسلیم گشت، برادر و پسر عموى پیامبر ، على بن ابى طالب است . . . در اسلام پیشتاز، و در نیّت صادق تر از همه بود . واى بر تو اى معاویه! خود را با على قیاس کرده و هم وزن او مى دانى؟! در حالى که او وارث و وصىّ و پدر فرزندان پیامبر است و اوّلین پیرو پیامبر و آخرینِ آنها در پایبندى به عهد خود با اوست، پیامبر از أسرار خود او را آگاه و در امورش شریک مى کرد .

7ـ امام محمّد بن على الباقر(علیهما السلام) مى فرماید : «أوّل من آمن بالله علیُّ بن أبی طالب ، وهو ابن إحدى عشرة سنة»(22) اوّلین کسى که به خدا ایمان آورد على بن ابى طالب بود که در آن هنگام یازده سال داشت .

و ابوذر غفارى(23)، جابر بن عبدالله انصارى(24) مالک بن حارث اشتر(25) نیز از جمله کسانى هستند که به اولین مسلمان بودن على(علیه السلام) اقرار نموده اند.

اقوال علمای اهل سنت :

17 ـ ابوجعفر اسکافى مى گوید: «واذا تأمّلنا الروایات الصحیحة والأسانید القویة الوثیقة وجدناها کلّها ناطقة بانّ علیاً(علیه السلام)اوّل من اسلم»; «و هر گاه در روایات صحیحه و سندهاى قوى و مورد اطمینان تأمل کنیم مى یابیم که همگى متّفق القولند که على(علیه السلام)اوّلین مسلمان است».(26)

18 ـ ذهبى مى گوید: «ثبت عن ابن عباس قال: اوّل من اسلم علىّ»; «از ابن عباس ثابت شده که اولین مسلمان على است».(27)

19 ـ محبّ طبرى مى گوید: «بعث النبىّ(صلى الله علیه وآله) یوم الاثنین واسلم علىّ ـ (رضی الله عنه) ـ یوم الثلثاء وهو صبىّ»; «پیامبر(صلى الله علیه وآله) روز دوشنبه مبعوث شد و على(رضی الله عنه) روز سه شنبه اسلام آورد در حالى که نوجوان بود».(28)

20 ـ ابن عبد ربّه از ابو الحسن نقل مى کند که گفت: «اسلم علىّ وهو ابن خمس عشرة سنة وهو اوّل من شهد ان لا اله الاّ الله وانّ محمّداً رسول الله»; «على(علیه السلام) در سنّ پانزده سالگى اسلام آورد، و او اوّل کسى بود که شهادت به لا اله الاّ الله و محمّد رسول الله داد».

21 ـ شیخ محمّد خضرى درباره حضرت على(علیه السلام) مى گوید: «فکان اوّل من اجاب الى الاسلام»; «... على(علیه السلام) اوّل کسى بود که دعوت به اسلام را پذیرفت».(29)

22 ـ شیخ محمّد صبّان مى گوید: «امّا على فقد اسلم وهو ابن ثمان سنین وقیل غیر ذلک قدیماً. بل قال ابن عباس وزید بن ارقم وسلمان الفارسى وجماعة آخرون: انّه اوّل من اسلم. ونقل بعضهم الإجماع علیه»; «امّا على(علیه السلام) او کسى بود که در سنین هشت سالگى اسلام آورد. و برخى غیر این قول را نیز گفته اند. بلکه ابن عباس و زید بن ارقم و سلمان فارسى و جماعتى دیگر گفته اند که او اوّل مسلمان است. و برخى نیز ادّعاى اجماع بر این امر نموده اند».(30)

23 ـ دکتر محمّد عبده یمانى مى نویسد: «وهو اوّل من اسلم من الفتیان واوّل من صلّى خلف رسول الله(صلى الله علیه وآله)»; «على(علیه السلام) اوّل مسلمان از جوانان است و اوّل کسى است که پشت سر رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نماز به جاى آورده است».(31)

24 ـ زرندى حنفى مى گوید: «امیرالمؤمنین وامام المتقین على بن ابى طالب، اوّل من آمن به وصدّقه من المؤمنین»; «امیرالمؤمنین و امام متّقین على بن ابى طالب، اول کسى است که به رسول خدا ایمان آورده و از مؤمنان اوّل کسى است که او را تصدیق کرده است».(32)

25 ـ ابن اسحاق مى گوید: «کان اوّل من ذکر آمن برسول الله(صلى الله علیه وآله) وصلّى معه وصدّقه بما جاء به من عندالله على بن ابى طالب وهو یومئذ ابن عشر سنین. وکان ممّا انعم الله على علىّ بن ابى طالب(علیه السلام) انّه کان فی حجر رسول الله(صلى الله علیه وآله) قبل الاسلام»; «اوّل مردى که به رسول خدا(صلى الله علیه وآله) ایمان آورد و با او نماز گزارد و هر آنچه بر او نازل شد تصدیق کرد، على بن ابى طالب(علیه السلام)بود، او در آن هنگام ده سال داشت. و از جمله نعمت هاى خداوند بر او این که قبل از اسلام در دامان رسول خدا(صلى الله علیه وآله)پرورش یافت».(33)

26 ـ ابن ابى الحدید معتزلى مى نویسد: «ما اقول فی رجل سبق الناس الى الهدى، آمن بالله وعبده، وکل من فی الارض یعبد الحجر ویجحد الخالق، لم یسبقه احد الى التوحید الاّ السابق الى کل خیر محمّد رسول الله(صلى الله علیه وآله)»; «چه بگویم درباره کسى که از همه به هدایت پیشى گرفت، به خدا ایمان آورده و عبادت کرد در حالى که تمام مردم روى زمین سنگ را عبادت مى کرده و خالق را منکر بودند. کسى او را در توحید سبقت نگرفت به جز سابق به هر خیر، محمّد رسول خدا(صلى الله علیه وآله)».(34)

27 ـ اساتیدى چون: على جندى، محمّد ابوالفضل ابراهیم، محمّد یوسف محجوب نقل کرده اند که «وقد ذهب اکثر اهل الحدیث الى انّه ـ علىّ ـ اوّل الناس اتّباعاً لرسول الله وایماناً به، ولم یخالف فی ذلک الاّ الأقلّون، ومن وقف على کتب اصحاب الحدیث تحقق ذلک، والیه ذهب الواقدى والطبرى، وهو القول الّذی رجّحه ونصره صاحب کتاب (الاستیعاب) لابن عبد البر»; «اکثر اهل حدیث برآنند که على(علیه السلام) اوّل کسى است که به متابعت از رسول خدا پرداخته و به او ایمان آورده است، و به جز اندکى در این امر مخالفت نکرده اند. و کسى که بر کتاب هاى اصحاب حدیث واقف باشد، به این نتیجه مى رسد. و این، رأى واقدى و طبرى است. و این قول را صاحب «استیعاب» (ابن عبد البر) ترجیح داده و آن را نصرت کرده است».(35))

پی نوشت:

1 ـ المستدرک على الصحیحین 3 : 136 3/147، ح 4662; تاریخ البغدادی 2 : 81 ; الاستیعاب 2 : 457 القسم الثالث/1091، شماره 1855 ; شرح نهج البلاغة 3 : 258 13/229، خطبه 238.

2 ـ این حدیث را خطیب در کتاب المتفق و سیوطی در جمع الجوامع، چنانکه در ترتیب آن آمده 6: 398 کنزل العمال 11/605، ح 32926 نقل کرده اند.

3 ـ المعجم الکبیر 6/269،ح 6184ـ کفایة الطالبص 187،باب 44ـ کنز العُمّال11/616،ح 32990

4 ـ شرح نهج البلاغه 3 : 257 13/228، خطبه 238.

5ـ المصنّف 12/65 ، ح 12133 .

6 ـ خصائص أمیر المؤمنین ص 25 ، ح 7; در السنن الکبرى 5/107 ، ح 8395 .

7 ـ سنن ابن ماجة 1/44 ، ح 120 .

8 ـ المستدرک على الصحیحین 3/121 ، ح 4584 .

9 ـ تاریخ الاُمم والملوک 2 : 213 2/310 .

10 ـ الاستیعاب 2 : 448 القسم الثالث/3/1095 ، شماره 1855; الریاض 2 : 158 3/100 ; السیرة الحلبیّة 1 : 288 1/271 .

11 ـ مراجعه شود : خصائص أمیر المؤمنین، نسائى : 3 ص 27 ، ح 8 ; و در السنن الکبرى 5/107 ، ح 8396 .

12 ـ الصواعق المحرقة : 72 ص 120; تاریخ الخلفاء، سیوطى : 112 ص 156 .

13 ـ فضائل الصحابة ، أحمد بن حنبل 2/682 ، ح 1165 و 1166 .

14ـ تاریخ ابن عساکر 12/397ـ شرح نهج البلاغة ابن ابى الحدید4/122خ 56ـ الصواعق المحرقة، 133.

15 ـ سنن ترمذى 2 : 214 5/598 ، ح 3728; المستدرک على الصحیحین 3 : 112 3/121 ، ح 4587; شرح نهج البلاغة 3 : 258 13/229 ، خطبه 238.

16 ـ مراجعه شود : المستدرک على الصحیحین 3 : 111 3/120 ، 4582 ; و الاستیعاب 2 : 457 القسم الثالث/1090 ، شماره 1855 .

17 ـ حشر : 10 .

18 ـ مراجعه شود: شرح نهج البلاغة 3 : 256 13/224 ، خطبه 238 .

19 ـ مراجعه شود: الاستیعاب 2 : 457 القسم الثالث/1090 ، شماره 1855 ; و شرح نهج البلاغة 13/229 ، خطبه 238 .

20 ـ مراجعه شود : مناقب خوارزمى ص 55 ; و شرح نهج البلاغة 3 : 258 13/230 ، شماره 238 .

21 ـ وقعة صفّین : 133 ص 118 .

22 ـ شرح نهج البلاغة 3 : 260 13/235 ، خطبه 238 .

23ـ مراجعه شود : الاستیعاب 2 : 456 القسم الثالث/1090 ، شماره 1855 .

24ـ مراجعه شود : تاریخ الاُمم والملوک 2 : 211 2/310 ; شرح نهج البلاغة 3 : 258 13/229 ، خطبه 238 .

25ـ مراجعه شود : وقعة صفّین : 268 ص 238; شرح نهج البلاغة 1 : 484 5/190 ، خطبه 65 .

26. شرح ابن ابى الحدید، ج 13، ص 224، خطبه 238.

27. تاریخ الاسلام، عهد الخلفاء الراشدین، ص 624.

28. التنبیه و الاشراف، ص 198.

29. تاریخ الأمم الاسلامیة، ج 1، ص 400; مشهد الامام علىّ فى النجف، ص 35.

30. اسعاف الراغبین در حاشیه نور الابصار، ص 148.

31. علّموا اولادکم محبّة آل بیت النبى(صلى الله علیه وآله)، ص 101.

32. نظم درر السمطین، ص 17.

33. تاریخ الأمم و الملوک، ج 2، ص 213; مشهد الامام علىّ فى النجف، ص 34.

34. شرح ابن ابى الحدید، ج 3، ص 260.

35. سجع الحمام فى حکم الامام، ص 5; الاستیعاب، ج 2، ص 457

برچسب:

اولین مسلمان.حضرت علی (ع).علی (ع).حقانیت شیعه.شیعه.اولین مسلمان علی(ع).